در حال حاضر، اقیانوسهای جهان به طور جدی در معرض تهدیدهای مستقیم و غیر مستقیم انسانی قرار دارند. تنها حدود 8/0 درصد از اقیانوسها (آبهای بینالمللی) و 6 درصد از دریاهای سرزمینی در سیستمهای مناطق حفاظت شده قرار دارند. به منظور حمایت از سیاستها و اقدامات مؤثر کشورها و سازمانهای بین المللی و منطقه ای در حفاظت از دریاها و اقیانوسها، شناخت مناطقی که دارای بیشترین اهمیت اکولوژیک و یا بیولوژیک هستند بسیار ضروریست.
بدین منظور کنوانسیون تنوع زیستی سازمان ملل (که کشور ایران نیز به آن متعهد است) در نهمین نشست کنفرانس کشورهای عضو (COP9) در سال 2008، تعداد 7 معیار را برای شناسایی مناطق مهم اکولوژیک یا بیولوژیک دریایی اتخاذ کرد (Annex I, Decision IX/20).
EBSAs: the seven criteria designed by the CBD | |
جدول معیارهای شناسایی مناطق مهم اکولوژیک یا بیولوژیک | |
Uniqueness or rarity | منحصر به فرد بودن و یا نایاب بودن |
Special importance for life history stages of species | اهمیت ویژه برای مراحل مختلف چرخه زیستی گونه ها |
Importance for threatened, endangered or declining species and/or habitats | اهمیت خاص برای گونه ها و یا زیستگاه های در معرض تهدید، در معرض خطر و یا در حال کاهش |
Vulnerability, fragility, sensitivity, or slow recovery | آسیب پذیری، شکنندگی، حساسیت و یا قابلیت احیای کند |
Biological productivity | تولید زیستی |
Biological diversity | تنوع زیستی |
Naturalness | بکر بودن |
در همین راستا در ماه اکتبر سال 2010 در دهمین نشست اعضای کنوانسیون تنوع زیستی به استفاده از معیارهای مناطق مهم اکولوژیک و بیولوژیک دریایی (EBSAs) به عنوان یک فرایند علمی و فنی برای کشورهای عضو تأکید شد.
مناطقی که بر اساس این معیارها انتخاب می شوند نیازمند افزایش تدابیر حفاظتی و مدیریتی از طریق ایجاد و یا به رسمیت شناختن انواع مناطق تحت حفاظت، ارزیابی اثرات زیست محیطی، مدیریت یکپارچه و غیره خواهند بود. نتایج حاصل از این تصمیم گیری، در مصوبه شماره 29 (X/29) این نشست ارایه شد.
بر همین اساس دبیرخانه کنوانسیون تنوع زیستی از سال 2011 برگزاری کارگاه های منطقه ای برای تسهیل روند شناسایی و معرفی مناطق مهم دریایی بر اساس معیارهای EBSAs را آغاز کرد. هدف از این کارگاه های منطقه ای شناخت این “مناطق خاص” در دریاها و اقیانوس ها است که وجود آن ها برای کارکرد سالم اکوسیستم های دریایی حیاتی هستند.

بیشتر بخوانید
- در وبسایت CBD بیشتر بخوانید
- در وبسایت سنستا، دسته بندی ها: تالابها و مناطق دریایی